|
| .: nowożytność |
Oświecenie
określane często jako Wiek Rozumu to prąd kulturalny oraz okres w historii
Europy przypadający na lata 1680 - 1780. Ludzie oświecenia najbardziej cenili
to, co można pojąć rozumem. Ważna cecha oświecenia to sekularyzacja państw
europejskich oraz sformułowanie praw człowieka.
Do najważniejszych wydarzeń związanych z oświeceniem należy rewolucja francuska.
Idea republiki rządzonej przez wybrany w wolnych wyborach parlament stała się
zaczynem zmian zachodzących w Europie. Nowy ustrój polityczny Amerykanie
uczynili podstawą swojej konstytucji. Stany Zjednoczone były jednym
z najdoskonalszych przykładów wprowadzenia pomysłów wieku rozumu w życie.
Jednocześnie idee liberalizmu (łac.liberalis-dotyczący wolności) stały się
podstawą ekonomicznego rozwoju tego kraju. Wielka Brytania mimo zachowania
ustroju monarchii podążyła tą samą drogą, co doprowadziło do rewolucji
przemysłowej w następnym stuleciu. W Polsce idee oświecenia doprowadziły
do powstania Konstytucji 3 Maja oraz do nieudanych prób budowy
nowoczesnego państwa.
Konserwatyzm kontra oświecenie
Więcej informacji w artykule: Konserwatyzm.
W opozycji do oświecenia pojawiła się ideologia konserwatywna. Konserwatyści
odrzucali indywidualizm stawiając znaczenie wspólnoty wyżej niż prawa
jednostki. Podkreślali rolę emocji w życiu człowieka podważając znaczenie
racjonalizmu. Jednak największa rozbieżność dotyczyła natury człowieka.
Konserwatyści uznawali, że ludzie są skażeni grzechem pierworodnym.
W praktyce oznacza to naturalną skłonność do czynienia zła, której nie da
się usunąć dzięki wychowaniu czy poprawie warunków życia. Konserwatyści
jako jedyne lekarstwo na wady ludzkiej natury uznawali przywiązanie do
tradycji oraz religii postrzeganej jako źródło wartości. Władza
opierająca się na takich ideałach miała bronić obywateli przed ich własną
odpowiedzialnością.
W 18 stuleciu Monteskiusz wysunął myśl, aby zastosować trójpodział władz (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza).
|
| |
|
| .: dodatki |
tekst
grafa
linki
cokolwiek
|
| |
|
